Loạt Luật mới có hiệu lực

  Tháng 7/2024 là tháng có hiệu lực của hàng loạt quy định quan trọng, tác động trực tiếp đến công dân trong mọi mặt của cuộc sống như giấy tờ tùy thân mới, hướng dẫn về việc ly hôn của vợ chồng, cách lấy lại tiền khi chuyển khoản nhầm tiền…

Ngày từ những ngày đầu tiên của tháng 7, tức từ ngày 01/7/2024, chính sách mới có hiệu lực tháng 7/2024 nổi bật là có tới 10 Luật sẽ chính thức có hiệu lực gồm:

• Luật Căn cước 2023: Quy định về loại giấy tờ tùy thân mới của công dân cả nước là thẻ Căn cước thay cho thẻ Căn cước công dân và Chứng minh nhân dân đang áp dụng hiện nay…
• Luật Các tổ chức tín dụng 2024: Tổng hợp các quy định liên quan đến hoạt động của tổ chức tín dụng cùng với hoạt động khác của cá nhân, tổ chức liên quan đến hoạt động ngân hàng...
• Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023: Quy định các vấn đề liên quan đến người tiêu dùng…
• Luật Giá 2023: Quy định cụ thể các trường hợp Nhà nước được định giá cũng như danh mục hàng hóa, dịch vụ thuộc danh sách bình ổn giá…
• Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở 2023: Quy định cụ thể về đối tượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở: Về điều kiện, tuyển chọn, chế độ bảo hiểm y tế dành cho đối tượng này…
• Luật Tài nguyên nước 2023: Quy định các vấn đề liên quan đến tài nguyên nước như bảo vệ tài nguyên nước, khôi phục nguồn nước…
• Luật Giao dịch điện tử 2023: Quy định chi tiết về chữ ký điện tử, chữ ký số, hợp đồng điện tử…
• Luật Viễn thông 2023: Quy định các dịch vụ viễn thông, quyền, nghĩa vụ của chủ thuê bao sử dụng dịch vụ viễn thông…
• Luật Hợp tác xã 2023: Quy định cụ thể tiêu chí phân loại hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã…
• Luật Phòng thủ dân sự 2023: Dự luật mới quy định về các biện pháp phòng, chống, khắc phục hậu quả của chiến tranh, sự cố, thiên tai, thảm họa, dịch bệnh…

Trong đó, có hai điều đặc biệt về các Luật có hiệu lực từ ngày 01/7/2024 là:

- Có tới 02 Luật được ban hành mới hoàn toàn là Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở 2023 và Luật Phòng thủ dân sự 2023;

Sau khi ban hành Luật Căn cước 2023, Bộ Công an chính thức ban hành mẫu thẻ Căn cước mới áp dụng từ ngày 01/7/2024 tới đây tại Thông tư 16/2024/TT-BCA.

Theo đó, tương ứng với từng đối tượng được cấp thẻ Căn cước, Thông tư 16 sẽ có mẫu thẻ Căn cước khác nhau:

- Áp dụng cho công dân dưới 06 tuổi: Trên thẻ Căn cước sẽ không có thông tin Ảnh gương mặt. Các nội dung khác cũng đầy đủ như thẻ Căn cước cấp cho người từ đủ 06 tuổi trở lên.

- Với công dân từ đủ 06 tuổi trở lên: Có đầy đủ các thông tin trong thẻ Căn cước được nêu tại Luật Căn cước 2023 gồm: Ảnh khuôn mặt, chip điện tử, số định danh cá nhân, họ tên khai sinh, ngày tháng năm sinh, giới tính, quốc tịch…

Đồng thời, bên cạnh mẫu thẻ Căn cước từ ngày 01/7/2024, Bộ Công an còn tiếp tục ban hành Thông tư 17/2024/TT-BCA hướng dẫn chi tiết Luật Căn cước 2024. Trong đó, đáng chú ý có các nội dung:

• Hình thức thể hiện căn cước điện tử
• Thông tin nơi cư trú thể hiện trên thẻ Căn cước khi công dân xác định được nơi cư trú, khi không có nơi thường trú, nơi tạm trú…
• Cách thể hiện thông tin về nơi sinh, nơi đăng ký khai sinh, quê quán, dân tộc, tôn giáo… trên thẻ Căn cước khi không có/không thu nhận được đầy đủ thông tin…

Đây là hướng dẫn mới nhất tại Nghị quyết số 01/2024/NQ-HĐTP trong giải quyết vụ việc hôn nhân, gia đình của Hội đồng Thẩm phán Tối cao, có hiệu lực từ 01/7/2024.

Theo đó, khoản 2 Điều 2 Nghị quyết 01 này hướng dẫn sinh con trong quy định chồng không được quyền ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi” được nêu tại khoản 3 Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2024 là thuộc một trong ba trường hợp dưới đây:

• Vợ sinh con ra rồi nhưng không nuôi con trong thời gian từ khi sinh đến khi con dưới 12 tháng tuổi.
• Con chết sau khi vợ sinh trong thời gian dưới 12 tháng tuổi kể từ khi sinh con.
• Vợ phải đình chỉ thai nghén khi có thai từ 22 tuần tuổi trở lên

Đồng thời, tình tiết “đang có thai” tại quy định trên được xác định là khoảng thời gian vợ mang bào thai trong bụng và được cơ sở y tế có thẩm quyền xác định cho đến khi thời điểm sinh con hoặc khi đình chỉ thai nghén.

Như vậy, chỉ có một trong ba trường hợp sinh con hoặc đang có thai theo hướng dẫn ở trên thì vợ sinh con chồng không được ly hôn.

Tiếp tục là một chính sách mới có hiệu lực tháng 7/2024 tại Nghị định 55/2024/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo vệ người tiêu dùng 2023.

Cụ thể, theo khoản 1 Điều 24 Nghị định 55, nếu người bán hàng online có hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thì sẽ bị công bố công khai trên báo, đài, niêm yết tại trụ sở và đăng tải trên cổng thông tin của Bộ, cơ quan ngang Bộ và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Trong đó, nội dung công khai sẽ gồm tên, địa chỉ của người bán có hành vi vi phạm về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; hành vi, địa bàn vi phạm; quyết định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng…

Việc công khai thông tin này được thực hiện trong 30 ngày kể từ ngày công bố. Hết thời hạn này, thông tin có thể sẽ được cơ quan có thẩm quyền công khai thực hiện việc dừng hoặc bị gỡ bỏ.

Hướng dẫn giải quyết cho trường hợp chuyển khoản nhầm, Chính phủ đã quy định tại Nghị định 52/2024/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt.

Cụ thể, Điều 11 Nghị định 52/2024/NĐ-CP nêu rõ, tài khoản ngân hàng sẽ bị phong tỏa một phần hoặc toàn bộ số dư nếu thuộc một trong các trường hợp dưới đây:

- Chủ tài khoản và ngân hàng đã có thỏa thuận trước.

- Theo yêu cầu của chủ tài khoản ngân hàng.

- Cơ quan có thẩm quyền quyết định hoặc yêu cầu bằng văn bản.

- Khi có nhầm lẫn, sai sót ghi Có nhầm vào tài khoản thanh toán của khách hàng hoặc theo yêu cầu hoàn trả tiền của ngân hàng chuyển tiền vì có nhầm lẫn, sai sót so với lệnh thanh toán của bên chuyển tiền sau khi ghi Có vào tài khoản thanh toán của khách hàng.

Trong đó, số tiền bị phong tỏa sẽ chỉ nằm trong số tiền bị nhầm lẫn, sai sót.

- Khi có yêu cầu phong tỏa của một trong các chủ tài khoản thanh toán chung trừ trường hợp có thỏa thuận trước giữ các chủ tài khoản chung và ngân hàng.

Thông tư 14/2024/TT-BCA quy định chi tiết một số điều của Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở 2023.

Cụ thể, tại Điều 3 Thông tư này, để tham gia Tổ viên tổ bảo vệ an ninh, trật tự hay trật tự thôn thì cần phải tham gia xét tuyển với thủ tục dưới đây:

- Hồ sơ tuyển chọn: Đơn đề nghị; bản khai sơ yếu lý lịch, chứng nhận đủ sức khỏe, bằng tốt nghiệp/đã hoàn thành chương trình giáo dục trung học cơ sở trở lên/đã học xong chương trình giáo dục tiểu học.

- Trình tự thực hiện: 

• Bước 1: Nộp hồ sơ
• Bước 2: Công an xã tiếp nhận hồ sơ.
• Bước 3: Lập danh sách công dân dự tuyển và niêm yết công khai danh sách trong thời hạn 15 ngày.
• Bước 4: Thành lập hội đồng xét tuyển và họp xét tuyển
• Bước 5: Niêm yết công khai kết quả xét tuyển trong thời gian 03 ngày làm việc kể từ ngày lập biên bản kết quả xét tuyển.

-  Cơ quan tiếp nhận hồ sơ: Công an cấp xã.

Chiều ngày 20/6/2024, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, Bộ Chính trị đã thống nhất hoãn cải cách tiền lương, thay vào đó sẽ tăng lương cơ sở lên 2,34 triệu đồng/tháng.

Kéo theo đó, việc tính lương của công chức vẫn áp dụng theo công thức: Lương = Hệ số x mức lương cơ sở.

Dự kiến, lương công chức, viên chức sẽ được chia theo hai giai đoạn:

• Đến hết 30/6/2024: Mức lương cơ sở áp dụng là 1,8 triệu đồng/tháng
• Từ 01/7/2024 trở đi: Mức lương cơ sở áp dụng là 2,34 triệu đồng/tháng.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành dự thảo Nghị định tăng lương tối thiểu vùng trong đó nêu rõ, mức tăng lương tối thiểu vùng dao động từ 200.000 - 280.000 đồng/tháng, tương đương 6% so với mức lương hiện hưởng.

Cụ thể:

Khi tăng lương tối thiểu vùng sẽ tăng một số khoản tiền sau đây của người lao động:

• Tăng mức tiền lương tháng thấp nhất: Theo Điều 90 Bộ luật Lao động số45/2019/QH14, mức lương theo công việc/chức danh không được thấp hơn mức lương tối thiểu.
• Tăng tiền lương ngừng việc: nếu phải ngừng việc do lỗi của người lao động khác: Được trả lương thấp nhất bằng mức lương tối thiểu vùng…
• Tăng mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa: Theo Điều 50 Luật Việc làm số 38/2013/QH13, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa mà người lao động được nhận hằng tháng sẽ không vượt quá 05 lần mức lương tối thiểu vùng.

Như vậy, khi lương tối thiểu vùng tăng kéo theo đó sẽ có nhiều tác động tích cực ảnh hưởng đến người lao động.

Trên đây là chính sách mới có hiệu lực tháng 7/2024.