Trong vài năm trở lại đây, chuyển đổi số (CĐS) đang là xu thế tất yếu của các ngành, các lĩnh vực, trong đó có nông nghiệp. CĐS trong nông nghiệp không chỉ là câu chuyện ứng dụng công nghệ tạo thêm những giá trị thặng dư cho nền kinh tế, đổi mới cuộc sống của hàng triệu người nông dân.
CĐS - xu hướng tất yếu của nền nông nghiệp hiện đại
Nhiều quốc gia đã nắm bắt sớm cơ hội và nhanh chóng CĐS nông nghiệp bài bản và hiệu quả như: Isarel cho ra đời nhiều công nghệ bảo quản, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp (SXNN); Thái Lan xây dựng nền tảng hệ thống thông tin, áp dụng công nghệ số về cảm biến, phần mềm quản lý trang trại, trí tuệ nhân tạo (AI) và robot mà ví dụ điển hình là chuỗi cung ứng gạo; Trung Quốc tích hợp và ứng dụng các thiết bị thông minh vào hoạt động giám sát, phun thuốc, bón phân, khảo sát thực địa diện tích SXNN một cách chính xác, tự động.
Tại Việt Nam, nông nghiệp đang là ngành kinh tế quan trọng, đóng góp hơn 15% vào GDP và chiếm đến hơn 40% lực lượng lao động cả nước. Ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt "Chương trình CĐS quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030". Theo đó, nông nghiệp là 1 trong 8 lĩnh vực được ưu tiên CĐS trước.
Thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã xây dựng môi trường pháp lý phù hợp cho ứng dụng CNTT, triển khai các hệ thống kết nối liên thông Chính phủ; xây dựng Cổng thông tin trực tuyến và Một cửa điện tử; kết nối mạng diện rộng với hệ thống máy chủ được ảo hóa tới 60%; xây dựng 113 loại cơ sở dữ liệu (CSDL) và 32 phần mềm chuyên ngành...
Bộ NN&PTNT xác định tầm nhìn đến năm 2030 phải tạo dựng môi trường, hệ sinh thái số nông nghiệp làm nền móng, kiến tạo thể chế, thúc đẩy chuyển đổi từ "SXNN" sang "kinh tế nông nghiệp"; phát triển theo hướng nông nghiệp thông minh, chính xác, tăng tỷ trọng trong nền kinh tế - với 5 yếu tố then chốt là: CSDL số nông nghiệp; số hóa SXNN; phân tích dữ liệu lớn; số hóa bán hàng sản phẩm nông nghiệp; số hóa quy trình xử lý công việc của các cơ quan quản lý nhà nước.
Sớm nhìn nhận được xu hướng tất yếu của CĐS, Tập đoàn Lộc Trời đã từng bước xây dựng kế hoạch triển khai cùng bà con nông dân với mục tiêu gia tăng hiệu quả, góp phần tăng tỷ trọng của nông nghiệp công nghệ số trong nền kinh tế số. Trong những năm gần đây, Lộc Trời tích cực trong ứng dụng các giải pháp khoa học công nghệ tiên tiến vào chuỗi giá trị phát triển nông nghiệp bền vững.
CĐS với phương châm "3 cùng"
Khác với các lĩnh vực khác, nơi mà người lao động trực tiếp sử dụng và có cơ hội tiếp xúc với công nghệ hàng ngày, CĐS trong lĩnh vực nông nghiệp không hề đơn giản và gặp rất nhiều thách thức. Với đội ngũ "3 cùng" (cùng ăn, cùng ở, cùng làm), Tập đoàn Lộc Trời với gần 1.300 kỹ thuật viên nông nghiệp theo cách truyền thống nên chưa nhanh nhạy ứng dụng công nghệ trong công việc hàng ngày.
Thêm vào đó hầu hết bà con nông dân trình độ không đồng đều và cũng hạn chế về điều kiện tiếp cận và thói quen sử dụng công nghệ. Do đó, khi quyết định triển khai hoạt động sản xuất quy mô lớn phải đi đôi với việc thực hiện chiến lược CĐS để đáp ứng khối lượng công việc dồn về theo mùa, đội ngũ "3 cùng" đã sát cánh với bà con nông dân ngay từ khâu tuyên truyền, thuyết phục và nâng cao nhận thức cho bà con.
Không chỉ vậy, Lộc Trời còn phân tích và đánh giá quy trình nào cần chuyển đổi trước, quy trình nào có thể chuyển sau để bà con không bỡ ngỡ, từng bước làm quen với công nghệ số mà vẫn đảm bảo hiệu quả kinh doanh.
Cùng nông dân phát triển bền vững
Đại dịch COVID-19 bùng phát tại Việt Nam đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của hầu hết bà con nông dân và doanh nghiệp (DN). Mọi hoạt động mua bán vật tư nguyên liệu bị ngừng trệ và các chuỗi cung ứng sản xuất bị đứt gãy.
Trước tình cảnh bà con Đồng bằng sông Cửu Long bị thương lái bỏ cọc do không thể thu mua, ban lãnh đạo Lộc Trời cùng sự hỗ trợ tích cực của chính quyền địa phương đã quyết định đứng ra tổ chức thu mua và bình ổn giá lúa cho bà con. Chỉ trong vòng một tuần, Lộc Trời đã xây dựng thành công ứng dụng dùng cho đội ngũ "3 cùng" để cập nhật thông tin đăng kí bán lúa từ nông dân và điều phối hoạt động vận chuyển trên nền tảng ứng dụng Power App của Microsoft, góp phần chia sẻ khó khăn với bà con nông dân trong bối cảnh bất ổn của đại dịch.
Ông Cao Gia Huấn, Trưởng ban CNTT của Tập đoàn Lộc Trời, cho biết: "Trong thời điểm giãn cách cuối vụ hè thu năm 2021, khi việc thu mua và vận chuyển lúa của nông dân gặp rất nhiều khó khăn do các quy định nghiêm ngặt của cơ quan nhà nước, Lộc Trời đã triển khai thành công nhiều biện pháp thu mua lúa không tiếp xúc, từ đó góp phần bình ổn giá lúa".
Để thực hiện được điều đó, Lộc Trời đã từng bước triển khai số hóa theo 2 giai đoạn. Trong giai đoạn 1, Lộc Trời số hóa văn phòng với Microsoft 365 ngay trước khi đại dịch bùng phát lần đầu tiên tại Việt Nam. Do đó, mỗi khi các địa phương phải giãn cách xã hội, Lộc Trời vẫn đảm bảo các hoạt động kinh doanh một cách đồng bộ và xuyên suốt cho nhân viên của tập đoàn trên nền tảng cộng tác Microsoft Teams, Yammer và Sharepoint.
Trong giai đoạn 2, Lộc Trời đã quyết định chuyển toàn bộ các hệ thống hạ tầng lên nền tảng đám mây Microsoft Azure và từng bước số hóa các quy trình nội bộ với Power Platform. Nhờ đó, trong các giai đoạn bùng phát đại dịch, hơn 3.600 nhân viên của tập đoàn đều có thể tiếp cận dữ liệu từ xa một cách linh hoạt và an toàn nhờ phương thức xác thực đa yếu tố và khai phá tối đa các nguồn dữ liệu đang có với Power BI để thúc đẩy phát triển kinh doanh hiệu quả.
Chia sẻ tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần thứ 4 diễn ra mới đây, ông Nguyễn Duy Thuận, Tổng Giám đốc Tập đoàn Lộc Trời, cho biết Tập đoàn đã thực hiện CĐS trong công tác điều hành chung như: ứng dụng hệ thống hoạch định nguồn lực DN ERP (Enterprise Resource Planning), hệ thống văn phòng điện tử E-office,... mang đến các lợi ích như quản lý chặt chẽ, hiệu quả giữa các nguồn lực về tài chính, nhân sự, cơ sở hạ tầng DN; tăng tính minh bạch và tiết kiệm chi phí, thời gian, đề cao trách nhiệm cá nhân,… Đồng thời sử dụng tối đa các ứng dụng họp trực tuyến trên các nền tảng khác nhau như Teams, Zoom,… để giữ kết nối thông suốt giữa các văn phòng của tập đoàn khắp các địa phương, đặc biệt hiệu quả trong thời kỳ đại dịch.
Trong hoạt động SXNN, tập đoàn Lộc Trời đã ứng dụng bản đồ số để tổ chức cánh đồng lớn, ứng dụng thiết bị bay không người lái, hệ thống mã số vùng trồng ứng dụng blockchain trong sản xuất, nhật ký đồng ruộng điện tử trong hoạt động canh tác nhằm phát hiện và xử lý sâu bệnh, dịch hại sớm và hiệu quả trên diện rộng. Tập đoàn còn sử dụng thêm các phần mềm quản trị hệ thống phân phối như nRMS, TMS,… để quản lý sản xuất quy mô lớn và đồng bộ, xử lý khối lượng dữ liệu lớn khoảng 300 triệu tỷ tác vụ/năm.
Nhờ những quyết định số hóa kịp thời và đúng đắn, trong hai năm đại dịch COVID-19 bùng phát tại Việt Nam, Tập đoàn Lộc Trời đã không gặp phải bất kỳ sự gián đoạn nào trong SXKD, ngược lại Tập đoàn vẫn tăng trưởng đều và đạt được kết quả ấn tượng. Năm 2021, doanh thu của Lộc Trời tăng 36%, đạt mức cao nhất trong lịch sử hoạt động của Tập đoàn. Lợi nhuận sau thuế đạt 105% so với kế hoạch và tăng 14% so với năm 2020.
Với đội ngũ nhân viên 3.600 người, trong đó có gần 1.200 kỹ sư - kỹ thuật viên nông nghiệp - 3 cùng, Tập đoàn Lộc Trời hiện đang hỗ trợ canh tác cho hơn 200.000 hộ nông dân với tổng diện tích trên 1 triệu hecta lúa, hoa màu và cây ăn trái, xuất khẩu khoảng 100.000 tấn lúa hàng năm đến hơn 40 quốc gia, trong đó có rất nhiều nước thuộc các thị trường "khó tính" như: Anh, Mỹ, châu Âu,…
Tập đoàn Lộc Trời cũng trở thành thương hiệu Quốc gia và là 1 trong 12 DN tiêu biểu kỷ niệm 30 năm đổi mới đất nước và nhiều giải thưởng danh giá khác./.